حافظه و اختلالات آن

این نوع از فراموشی اختلالی نادر است که معمولا به صورت ناگهانی و بدون وجود علت جسمانی ظاهر می شود. در این نوع اختلال فرد در یادآوری هویت و عناصر وابسته به آن نظیر محل زندگی، نام، تصویر و رویدادهای مهم خویش دچار مشکل می شود. این نوع از فراموشی معمولا در اثر حادثه ایی پیش می آید که فرد از نظر روانی توانایی مقابله با آن را نداشته است و به نوعی از آن فرار می کند. معمولا بعد از گذشت چند روز حافظه فرد بر می گردد اما سود آن برای فرد آن است که حادثه شروع کننده اختلال هرگز به طور دقیق یادآوری نخواهد شد و این به نفع سیستم روانی وی است.

یاد زدودگی دوران کودکی

این نوع از فراموشی که در اغلب ما دیده می شود بدین صورت است که افراد معمولا خاطره ایی از سه تا پنج سال نخست زندگی خود ندارند و این تنها به دلیل رشد نایافته بودن نواحی مغزی مربوط به حافظه  پیش می آید.

فراموشی تجزیه ایی

این نوع فراموشی نیز اختلالی غیر معمول است که هیچ علت پزشکی ندارد و معمولا در اثر هیجانات شدید و شوک های روانی ایجاد می شود که پس از آن فرد دچار فراموشی پس گستر می شود.

تحریف حافظه

این نوع از مسائل حافظه که تنها در شرایط خاصی به عنوان اختلال حافظه مطرح می شوند بدین صورت هستند که فرد خاطره ای را به یاد می آورد که اصلا در گذشته وجود نداشته است اما باور دارد که اتفاق افتاده است. در این نوع از یادآوری، یک خاطره با جزئیات آن به یاد آورده می شود. معمولا تحریف حافظه به علل روانی و بدون وجود مشکل پزشکی بروز پیدا می کنند. لازم به ذکر است که تجربه یکباره و گاها آن در افراد به عنوان اختلال محسوب نمی شود و شرط عنوان اختلال تنها زمانی است که خاطره های ساختگی و تجربه نشده بخش اعظمی از خاطرات فرد را تشکیل دهد. تحریف حافظه نیز معمولا به سه صورت آشناپنداری،  نا آشنا پنداری و کریپتومنزیا بروز می کند.

 آشناپنداری

در این حالت فرد موقعیتی جدید را که قبلا تجربه نکرده است را تکراری می پندارد و احساس می کند که شرایط مذکور برایش بسیار آشناست و انگار که قبلا در آن موقعیت بوده است و رفتارها و حرف های خاص آن موقعیت را شنیده است.

نا آشناپنداری

در این نوع از تحریف حافظه، برعکس آشناپنداری، فرد موقعیتی را که قبلا تجربه کرده است نا آشنا می یابد. این حالت به عنوان تحریف حافظه در نظر گرفته می شود و نه به عنوان کاهش حافظه. چرا که تفاوت آن با ناتوانی حافظه کوتاه مدت در این است که در ناآشناپنداری فرد در زمان حال در موقعیتی است که تنها برای چند لحظه تا چند دقیقه نمی تواند آن را شناسایی کند اما مشکلات حافظه کوتاه مدت در به یاد آوردن اطلاعات از گذشته ایی نزدیک است. نا آشنا پنداری ممکن است بر اثر بروز یک شوک عصبی دیده شود.

کریپتومنزیا

در این نوع از تحریف حافظه، فرد توانایی یادآوری منبع اطلاعات بازیابی شده را ندارد. یعنی فرد خاطره ایی شخصی را از کتاب یا فیلمی به یاد می آورد اما نمی تواند نقل کند که آن خاطره را در کدام کتاب خوانده یا در کدام فیلم دیده است.

به طور کلی بیش از ۱۰۰ عارضه و بیماری ذکر شده اند که با انواع ناتوانی های شناختی از جمله اختلال حافظه و استدلال و تصمیم گیری همراه هستند. در آینده سعی می کنیم به بیماری های اصلی بپردازیم که سبب بروز انواع مشکلات حافظه می شوند.