فهرست مطالب
همه چیز در باره ام اس : عوامل محیطی مرتبط با شیوع
ویروس اپشتین بار (EBV)
ویروس اپشتین بار (EBV) یک ویروس هرپس انسانی است. مثبت بودن سرمی EBV، یا وجود آنتی بادی هایی که نشان دهنده مواجهه قبلی با EBV است، به طور مداوم نشان داده شده است که با ام اس بزرگسالان و کودکان مرتبط است.
در واقع، تقریباً تمام بیماران بزرگسال مبتلا به ام اس ( MS ) شواهد سرولوژیک عفونت قبلی EBV را داشته اند. افراد مبتلا به ام اس عیار بالاتری از آنتی بادی هسته ای اپشتین بار- ۱ (EBNA-1) را دارند. در یک مطالعه مورد- شاهدی، همه بزرگسالان مبتلا به ام اس که در ابتدا آنتی بادی EBNA-1 منفی بودند، قبل از شروع بیماری ام اس، آنتی بادی مثبت شده بودند.
خطر ابتلا به ام اس در افرادی که مونونوکلئوز عفونی داشته اند، افزایش می یابد. علاوه بر این، بیش از ۹۹ درصد از افراد مبتلا به ام اس، قبلا در معرض EBV قرار گرفته اند، در حالی که این رقم در جمعیت عمومی ۹۰ درصد است.
عفونت دوران کودکی با EBV معمولاً بدون علامت است، ولی عفونت با این ویروس در مراحل بعدی زندگی می تواند با مونونوکلئوز عفونی بالینی همراه باشد.
خطر رخداد ام اس در افراد با سابقه بالینی مونونوکلئوز عفونی، بیش از دو برابر جمعیت جامعه است. در واقع به نظر می رسد که عفونت EBV در دوران نوجوانی یا بزرگسالی، شاید بیشتر از دوران دوران کودکی، خطر ابتلا به ام اس ( MS ) را افزایش می دهد.
یک مطالعه نشان داده است که وجود مارکرهای ژنتیکی همراه با تیترهای بالاتر آنتی بادی EBNA-1 به طور معناداری با افزایش خطر MS مرتبط بودند.
همچنین بین تیتر EBNA-1 و (یا سابقه قبلی بیماری مونونوکلئوز عفونی که توسط خود بیمار گزارش شده بود) و خطر بالاتر ام اس نیز یک رابطه معنادار مثبت وجود دارد. داشتن تیتر بالاتر آنتی بادی EBNA-1 ( یا سابقه مونونوکلئوز عفونی ) در کسانی که حامل آلل های ژنتیکی ( HLA ) ام اس بودند و یا در میان افرادی که چاق هستند، خطر ام اس ( MS ) را به شکل معناداری افزایش می داد.
این نتایج به عنوان شواهدی برای ارتباط بین عفونت EBV و خطر ام اس ( MS ) محسوب می شود و جالب توجه اینکه این ارتباط با نژاد نیز در ارتباط است! بطوری که در کودکان سفید پوست با تیتر های بالاتر آنتی بادی EBNA-1 احتمال رخداد ام اس ( MS) بیشتر از کودکان سیاه پوست بوده است.
علیرغم شواهد اپیدمیولوژیک قوی برای اهمیت عفونت EBV در ایجاد ام اس، چگونگی مکانیسم رخداد ام اس با عفونت EBV مشخص نیست. البته مکانیسم های متعددی پیشنهاد شده است از جمله عفونت مستقیم CNS توسط ویروس، تقلید مولکولی و واکنش متقاطع بین ویروس و آنتی ژن های انسانی و در نهایت عفونت نهفته سلول های B.
بر خلاف EBV، شواهد مشخصی از ارتباط سیتومگالو ویروس (CMV) و ویروس هرپس سیمپلکس با بیماری ام اس وجود ندارد. اگرچه سرولوژی مثبت CMV با کاهش خطر MS در کودکان گزارش شده است ولی در مطالعات بزرگتر این نتیجه تایید نشده است.
قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش و ویتامین D و ام اس ( MS )
بروز و شیوع ام اس ( MS ) در عرض های جغرافیایی بالاتر، بیشتر است. این مشاهده، اساس بسیاری از مطالعات از جمله کمبود ویتامین D و خطر ابتلا به ام اس است. اشعه ماوراء بنفش، ویتامین D را در بدن سنتز می کند، بنابراین بررسی اثرات مستقل این متغیرها بر روی پوست دشوار است.
احتمال ابتلا به ام اس با این حال به نظر می رسد که هم با اشعه ماوراء بنفش و هم ویتامین D و با احتمال کمتر ابتلا به ام اس مرتبط است. تشعشعات فرابنفش را می توان حتی بدون ارتباط با اثرات ویتامین D در نظر داشت.
تشعشات ماوراء بنفش روی سلول های T تنظیمی ( regulatory T cells ) و سلول های دندریتیک معرفی کننده آنتی ژن ( antigen presenting dendritic cells ) اثر کنترلی دارد.
مصرف خوراکی ویتامین D ، نشان داده شده است صرفنظر از اشعه ماوراء بنفش، نقش محافظتی روی بیماری ام اس دارد. از این رو رژیم غذایی سرشار از ماهی های چرب که منبع خوبی از ویتامین D است، با احتمال کمتر ابتلا به ام اس در افرادی که در معرض آفتاب کم قرار دارند، مرتبط است.
علاوه بر این، ارتباط آشکار بین سطح سرمی ویتامین D و خطر ابتلا به ام اس حتی فارغ از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش نشان داده شده است که با خطر کمتر ابتلا به ام اس در مراحل بعدی زندگی مرتبط است.
تاثیر کمبود ویتامین D مادر، در دوران بارداری در مورد خطر ابتلا ام اس در جنین هنوز بحث برانگیز است. یک مطالعه بر روی پرسنل ارتش ایالات متحده نشان داد که سطوح بالای سرمی ۲۵ هیدروکسی ویتامین 3D ، با خطر کمتر ابتلا به ام اس مرتبط است. همچنین ارتباط منفی بین سطوح ۲۵ هیدروکسی ویتامین 3D و پیشرفت ناتوانی در ام اس نیز گزارش شده است
