فهرست مطالب
مطالعه موردی بیمار ۲۶ ساله دارای نواحی هیپرسیگنال در ام آر آی مغز و گردن
وضعیت بالینی بیمار
امروز خانم ۲۶ ساله ای به ما مراجعه کرده بود. ایشان چهار هفته قبل، پس از برخاستن از خواب، دچار ضعف پای چپ و بی حسی پای چپ به صورت حاد شده بود، که اظهار می کند آهسته علایم فوق بیشتر می شود، به طوری که پس از یکی دو روز، کمی به سختی راه می رود. به اورتوپد مراجعه می کند و با شک به دیسک کمری، ام آر آی می گیرد!
علایم بیمار، به مرور زمان، بعد از یک هفته تشدید می شود و دچار احتباس ادراری هم می شود. با مراجعه به متخصص مغز و اعصاب، برای وی ام آر آی مغز و گردن با و بدون تزریق در خواست می شود. در ام آر آی مغز و گردن نواحی هیپرسیگنال دیده می شود که در زیر آورده شده است:
جهت بیمار آزمایشات کامل در خواست شده بود که همگی طبیعی بوده اند. برای بیمار ۵ روز، پالس کورتون شروع می شود و علایم بیمار علیرغم اینکه بهتر می شود ولی در حال حاضر، هنوز پای چپ کمی سنگین است و روی پای چپ نمی تواند بپرد! و از احتباس ادراری کماکان شاکی است.
تشخیص
بیمار فوق خانم جوانی است که برای نخستین بار دچار:
الف. درگیری حرکتی
ب. درگیری حسی
ج. و درگیری ادراری شده است.
در ام آر آی، ضایعات متعدد در ماده سفید در مغز و نخاع گردنی بدون ضایعات انهانسینگ دارد. به عبارتی، بیمار دچار DIS ( Disseminated in space ) است.
خانم جوان قبلا هیچگاه علایم مشابهی را ذکر نمی کند، و اظهار می کند این نخستین باری بوده است که دچار علایم فوق شده. پس این خانم، DIT ( Disseminated in time ) منفی است. از این رو با اطلاعات موجود، ایشان دچار سندروم کلینیکی ایزوله ( clinical isolated syndrome= CIS) هستند.
لازم بذکر است، همانطور که اشاره نمودیم، در تصاویر ام آر آی، ضایعه انهانس شده، دیده نشده است. یادآوری می شود، اگر ضایعه انهانس شده داشتیم، به معنی DIT مثبت بود. حال! اگر برای ایشان LP انجام شود و در مایع مغزی نخاعی ( CSF )، ۲ باند به بالا الیگوکلونال باند ( OCB ) به نسبت سرم یافت شود، این نیز به معنی DIT مثبت است و ایشان مبتلا بهRRMS می شوند.
اپروچ درمانی
برای بیماران ام اس چه با تشخیص CIS و چه با تشخیص RRMS می توانیم به شکل زیر اپروچ کنیم:
الف. بیماری ام اس در وضعبت غیر فعال ( non active ) است. یعنی نه از نظر کلینیکی، نه ام آر آی هیچگونه فعالیتی ندارد.
ب. بیماری ام اس در وضعیت فعال است ( active MS )
ج. بیماری ام اس در وضعیت خیلی فعال ( highly active MS ) است.
در خصوص تعریف هر کدام از موارد فوق، در کیس های مختلف، مفصل شرح خواهیم داد.
در خصوص بیمار خودمان، چه CIS در نظر گرفته شود چه RRMS، با توجه به تقسیم بندی فوق، کیس ما در وضعیت غیر فعال بالینی نیست و چون فقط ۴ هفته از شروع بیماری می گذرد، ما تصمیم گرفتیم به عنوان وضعیت فعال بالینی ( Active MS ) با این کیس برخورد نماییم.
برای بیماران ام اس در وضعیت بالینی فعال، در حال حاضر در ایران شروع DMT از یکی از گروه های ذیل است:
۱.DMF or Ozanimod
۲.S1PRM
۳.Tysabri
با توجه به جوان بودن این خانم، بحث حاملگی بسیار مهم است. از بین داروهای خوراکی، قطعا بهترین رده DMF یا ازانیمود است.
از این رو ، سه گزینه DMF، ازانیمود یا تایسابری گزینه های مطلوب ما بودند.
